အခ်စ္သည္ ပဥၥမေျမာက္ ျဗဟၼာစိုရ္တရား ျဖစ္၏

(တစ္)

မိတ္ေဆြတေယာက္က ဟာသလိုလို ဘာလိုလိုႏွင့္ ေျပာဖူးတာကို မွတ္မိေနသည္။ ဟို ကိုလိုနီ ေခတ္ ေလာက္တုန္းကဟုဆိုၾကပါစို႕။ ၿမိဳ႕ႀကီးသား တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားတေယာက္က ရထားစီးၿပီး နယ္ၿမိဳ႕တခုသို႕ ခရီးသြားပါသတဲ့။ လမ္းခရီးတြင္ ရထားလမ္းေဘးလယ္ခင္းမ်ား၌ ေနပူက်ဲက်ဲေအာက္အဝတ္အစား ခပ္ထူထူ ဝတ္ကာ သနပ္ခါးပါးကြက္က်ားႏွင့္ ေကာက္စုိက္ေနၾကေသာ အသားအေရ ခပ္ၾကမ္းၾကမ္း၊ ကိုယ္ေရာင္ကိုယ္ဝါ ညိုညစ္ညစ္ရွိကုန္ေသာ ( ၿမိဳ႕ေပၚက တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူ ေဖြးေဖြးႏုႏုေလးေတြႏွင့္ လားလားမွ်မဆိုင္၊ ရင္ခုန္ခ်င္စရာ တစက္မွ်မရွိလွေသာ) ေတာသူ ေကာက္စိုက္ သမ လံုေမ မ်ားကို လွမ္းျမင္မိပါသတဲ့။ ထိုအခါ သူက “ဒီမိန္းမေတြကို ဘယ္လို ေယာက္်ားမ်ိဳး ေတြကမ်ား ရင္ခုန္စြာ ခ်စ္သူ၊ ဇနီးမယားအျဖစ္ ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုး လက္ထပ္ေပါင္းသင္း ခ်င္ၾကမွာပါလိမ့္” ဟု ေတြးၿပီး သူမတို႕ အတြက္ ပူမ်ား ပင္ ပူပန္ေပး မိပါသတဲ့။ သည္လိုႏွင့္ သူစီးလာသည့္ ရထားက ေနာက္ တဘူတာသို႕ ဆိုက္ေရာက္ရပ္နားလိုက္စဥ္ ကိစၥႏွင့္ ၿမိဳ႕ေပၚတက္ၾကမည့္ပံုရွိသည့္ ေတာကာလသားတသိုက္ ဆူဆူညံညံႏွင့္ ရထားေပၚသို႕တက္လာ ၾကပါ သတဲ့။ ေမာင္ေက်ာင္းသားလည္း ေစာေစာက ေကာက္စိုက္သမ ေလးေတြ အတြက္ ေတြးပူပန္ေပးေနမိသည့္ ကိစၥ အခုမွပဲ “ေဩာ္.. ဟိုေကာင္မေလးေတြကို ဒီေကာင္ေလးေတြက ယူၾကတာကိုး” ဟုအေျဖရသြားေတာ့ သည္ဟူ၏။

(ႏွစ္)

ေမာင္က်င္ေမာင္ ႏွင့္ မမယ္ျမ

“ကိုရင္ က်င္ေမာင္၊ ေတာ့္ညီ သာေမာင္က မေလးရွားသြားေတာ့မလို႕ဆို..”

“ေအးပါဟဲ့ မယ္ျမ။ နင္ ဒီေန႕ အဲသဟာ ေမးေနတာ ဆယ္ခါျပည့္ေတာ့မယ္။ ဘာျဖစ္လို႕တုန္း”

“အလို .. စိုးရိမ္လို႕ေပါ့ေတာ္။ မေမးရဘူးလား။ ေအာင္မယ္.. ေတာ္ေျပာသလို ဆယ္ခါလည္း မျပည့္ေသး ပါဘူးေနာ္”

“နင္က ငါ့ညီအတြက္ စိုးရိမ္ေနလို႕လား။ ဟိုမွာ ငါ့အေမေမာင္ ေလးေထြးရွိပါတယ္ဟ။ ခုလည္း သူကေခၚ လို႕လိုက္သြားမွာ။ ဟိုမွာ အလုပ္ကအဆင္သင့္တဲ့။ လမ္းစရိတ္လည္း ေလးေထြးကပို႕ေပးမွာ။ ငါ့ညီသာေမာင္ က ျမိဳ႕ေက်ာင္းမွာ ဆယ္တန္းထိေနဖူးေတာ့လည္တယ္ဟ။ မႏွစ္ကဖြားႏွစ္ဆံုးလို႕ ေလးေထြးရြာကိုတေခါက္ျပန္ လာ ေတာ့ သူ႕ကုိေခၚဖို႕ ကပ္ခြ်ဲလိုက္တာ ဟိုကလည္းက်သြားေရာ့။ ဒါနဲ႕ အကုန္သူပဲတာဝန္ယူၿပီး ေခၚတာ”

“ေတာ္ မရွည္ပါနဲ႕။ အဲဒီ ဇာတ္ထုတ္ က်ဳပ္သိပါတယ္။ က်ဳပ္စိုးရိမ္တယ္ဆိုတာ ေတာ့္အတြက္”

“ေရာ္.. မယ္ျမႏွယ္။ က်ဳပ္အတြက္ ဘာစိုးရိမ္စရာ ရွိသတုန္း။ က်ဳပ္က ဒီမွာေနမဲ့လူဟာကိုပဲ”

“ေျပာမရဘူးေလ။ ေတာ္လည္း က်ဳပ္နဲ႕ ႀကိဳက္ေနတယ္သာဆိုေပမဲ့ လူပ်ိဳဆိုေတာ့ ေတာ္ေနၾကာ စိတ္ပါၿပီး ညီနဲ႕ တူတူလိုက္သြားရင္ မခက္ပါလား။ သည္လိုသာဆို က်ဳပ္ေတာ့ေသလိမ့္မယ္နဲ႕တူတယ္ေတာ့္”

“နင့္ႏွယ္။ နင္ အေကာင္းႀကီးက ဘာျဖစ္လို႕ ေသရမွာတုန္း။ ေသစကား မေျပာစမ္းနဲ႕ဟာ။ ရင္တုန္တယ္”

“ေတာ့္ကို လြမ္းဖ်ားလြမ္းနာ က်လို႕ေပါ့ေတာ္။ ေတာ္ကေကာ က်ဳပ္ကိုထားခဲ့ၿပီး သြားရက္မလားလို႕ သိခ်င္ တယ္ ေတာ့္”

“ငါကလည္း အဲလို ေမာင္တရြာမယ္တၿမိဳ႕ သြားရက္ပါ့မလား မယ္ျမရယ္။ စဥ္းစဥ္းစားစားလည္း ေျပာပါဦး။ နင့္ကလည္း အစိုးရိမ္ပိုတတ္ရန္ေကာ။ နင့္မွာ စဥ္းစားဥာဏ္မွ ရွိေသးရဲ႕လားဟင္”

“အိုေတာ္.. ကိုရင္လိုက္မသြားဘူးဆိုတာေတာ့ က်ဳပ္စိတ္ထဲကသိပါတယ္ေလ။ ဒါေပမဲ့ လိုက္မ်ားသြားမလား လို႕ စိုးရိမ္တာကေတာ့ စိုးရိမ္တာေပါ့ေတာ္”

(သံုး)
ကိုဘုန္းျမတ္ေခါင္ ႏွင့္ မေရႊရုပ္သြင္

“ကိုကို၊ ဆစ္ဒနီကို right time ေရာက္လားဟင္၊ ဒီ စကၤာပူမွာေတာ့ သံုးနာရီခြဲၿပီး ငါးမိနစ္စြန္းသြားၿပီ”

“အင္း .. ကိုကို အခု ဆစ္ဒနီေလဆိပ္မွာ check in လုပ္ေနၿပီ”

“ဒါဆို ေဆာရီးေနာ္ ကိုကို၊ ဖုန္းေျပာလို႕ အဆင္ေျပပါ့မလားဟင္”

“ဟာ.. ရပါတယ္ ေရႊရုပ္ရဲ႕ ။ ဖုန္းမခ်လိုက္ပါနဲ႕ေနာ္ ေရႊရုပ္၊ ဟဲလို..”

“ဟုတ္ကဲ့၊ ေျပာပါကိုကို”

“ကိုကို ေမေမ့အိမ္ကို ေရာက္တာနဲ႕ တခါဖုန္းဆက္လိုက္မယ္ သိလား။ ကိုကိုတက္ရမဲ့ Sidney University ကိုေတာ့ မနက္ျဖန္မွပဲ သြားလိုက္ေတာ့မယ္။ အင္း.. ေရႊရုပ္ အတင္းလႊတ္လိုက္လို႕သာ လာရတယ္။ ဒီ Master ဘြဲ႕ကို စကၤာပူကယူလည္းရတာပဲ။ တကယ္ေတာ့ ကိုကိုက ေရႊရုပ္နဲ႕ ခြဲျပီးလာခ်င္တာမဟုတ္ဘူး”

“ေရွ႕ေရးအတြက္မို႕ပါ ကိုကိုရယ္။ ကိုကိုမွာက အေမကလည္း အဲဒီမွာရွိေနတာဆိုေတာ့ေလ”

“အေမဆိုမွသတိရတယ္။ ေဖေဖ့ကိုေတာ့ ေရႊရုပ္ပဲ ရန္ကုန္ကိုဖုန္းဆက္ၿပီး ၾကည့္ေျပာေပးလိုက္ပါေနာ္။ သူက ေရႊရုပ္ကိုေတာ့ ဆူမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ကိုကို ေမေမ့ဆီေရာက္ေနတာသိရင္ေတာ့ သူဆူေတာ့မွာ။ သူက ေမေမ့ ကိုသိပ္ၾကည့္ရတာ မဟုတ္ဘူးေလ”

“ဟုတ္ကဲ့ ကိုကို။ ေရႊရုပ္ ဒီအပါတ္ထဲ ၾကည့္ေျပာလိုက္ပါ့မယ္။ ဟင့္..ဟင့္၊ ေယာကၡမႀကီးက ေရႊရုပ္ကိုဆို ၾကည္ျဖဴမွာပါေလ”

“ဟုတ္တယ္။ ေဖေဖက ေရႊရုပ္ကို သမီးအရင္းလို ခ်စ္တာပါ။ သူတခါက အဲဒါေျပာဖူးတယ္။ ဒီကေလးမကို ငါ့သမီးအရင္း ျဖစ္ေစခ်င္လိုက္တာတဲ့။ သူက သမီးငတ္ေနတာ ေရႊရုပ္ရဲ႕”

“ေရႊရုပ္လည္း ကိုကို႕ေဖေဖကို ကိုယ့္အေဖလိုပဲ ခ်စ္တာပါေနာ္”

“အင္းပါ..။ ကိုကိုသိပါတယ္။ ကဲ၊ ကိုကို႕အလွည့္ေရာက္ေတာ့မယ္ ေရႊရုပ္။ ဒါဆို.. ဒါပဲေနာ္။ ေနာက္မွ ဆက္မယ္။ I Love You!”

“ဟုတ္ကဲ့။ ဘုရား တရား မေမ့ပါနဲ႕ေနာ္ကိုကို”

(ေလး)
ဦးထင္ေက်ာ္ ႏွင့္ Kathy

“ရွင္က ျမန္မာျပည္နဲ႕ ဗုဒၶဘာသာကို ေတာ္ေတာ္ခ်စ္တာပဲေနာ္။ ဒါနဲ႕မ်ား ျမန္မာမလည္းမဟုတ္၊ အစတုန္း က ဗုဒၶဘာသာဝင္ တေယာက္လည္း မဟုတ္ခဲ့တဲ့ က်မကို ဘာျဖစ္လို႕မ်ား ရွင္ယူခဲ့လဲဆိုတာ က်မ စဥ္းစားလို႕ မတတ္ဘူးရွင့္”

“ကိုယ္ ျမန္မာျပည္ကို ခ်စ္တယ္ဆိုတာက အမွန္ေတာ့ တရားမွ်တမွဳကို အရမ္းခ်စ္မိလို႕ကြ။ တရားမွ်တမွဳကို ရင္ထဲက ႏွစ္ႏွစ္ကာကာနဲ႕ ခ်စ္တဲ့လူတေယာက္ဟာ မတရားမွဳေတြနဲ႕ခ်ည္း ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္ကို၊ အဲဒီဒါဏ္ကို ႏွစ္ရွည္လမ်ား ခံစားေနၾကရတဲ့ ျမန္မာျပည္သူေတြကို ဂရုဏာမသက္ပဲကို မေနႏိုင္ဘူး။ တကယ္က ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တရားမွ်တျခင္းနဲ႕ သည္းခံျခင္းတရား ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး ၿပိဳင္ ထြန္းကားရမွာ။ အခုေတာ့ တရားမွ်တျခင္းဆိုတဲ့တရား ေပ်ာက္ေနၿပီး ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ေနရာတိုင္းမွာ သည္းခံျခင္း တရားပဲ ထြန္းကားေနတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ ကိုယ္ ျမန္မာျပည္ကို မျဖစ္မေန ခ်စ္သြားရေတာ့တာပါ။ ေနာက္ၿပီး ကိုယ္ ဗုဒၶဘာသာကို ခ်စ္တယ္ဆိုတာကလည္း ကိုယ္က believe in the Law of Nature ျဖစ္လို႕ကြ။ believe in the Law of Nature ျဖစ္တဲ့လူတေယာက္ဟာလည္း ဗုဒၶဘာသာကိုမခ်စ္ဘဲကို မေနႏိုင္ဘူး။ ဗုဒၶဟာ သူသိထားတဲ့ The Law of Nature ကိုသာေဟာၾကားခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ တကယ္ေတာ့ ကိုယ္ဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေကာင္း တေယာက္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူးေလ။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေကာင္း တေယာက္ဆိုရင္ ကိုယ္ ဒီသံသရာ ကေန လြတ္ ေျမာက္ေၾကာင္းတရား ျဖစ္တဲ့ ဘဝနာတရား အားထုတ္တာကို စိတ္ဝင္စားရမွာေပါ့။ အားထုတ္ရမွာေပါ့။ အခု ေတာ့ ကိုယ္က သံသရာကေန လြတ္ေျမာက္ေအာင္လုပ္ဖို႕ သိပ္စိတ္အာရုံ မေရာက္ဘဲ အေၾကာင္းေၾကာင္း ေၾကာင့္ လူျဖစ္လာတုန္းေလး (သူေတာ္စင္တေယာက္ အျဖစ္နဲ႕မဟုတ္ဘဲ) လူတေယာက္အျဖစ္နဲ႕ ဘယ္လို အျမင့္ျမတ္ဆံုး ေနသြားႏိုင္မလဲ ဆိုတဲ့ကိစၥဖက္ပဲ ပိုအာရုံေရာက္မိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ္ Law of Karma (Work) ကိုေတာ့ ယံုၾကည္တယ္။ belief in the Creation အတြက္ေတာ့ အခက္အခဲနည္းနည္းရွိတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ပဲ ကိုယ္ ဗုဒၶ ဘာသာဝင္ ျဖစ္ေနတာပါ”

“ဒါဆို ျမန္မာမကို မယူဘဲ အဂၤလိပ္မကို ယူတာက်ေတာ့ေကာ”

“အဟဲ..၊ ဒါကေတာ့ ျမန္မာမကို ယူခ်င္ေပမဲ့ မရလို႕ပါဗ်ာ။ ဒီေတာ့ ရရာယူရတာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာစကား မွာ “ဖူးစာ” ဆိုတာရွိတယ္ကြ။ မင္းတို႕ဆီက “fate” နဲ႕အဓိပၸါယ္ခ်င္းဆင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ငါတို႕ “ဖူးစာ” က ေကာင္းတဲ့အဓိပၸါယ္နဲ႕။ အင္း .. ဘာနဲ႕တူမလဲဆိုေတာ့ by a lucky twist of fate (in marriage) အဓိပၸါယ္ မ်ိဳးေပါ့”

“အင္း.. ဒီျမန္မာစကားလံုးကို မွတ္ထားရမယ္။ ဖူး..စာ ဟုတ္လား”

“ေအး.. ညည္းနဲ႕ က်ဳပ္နဲ႕ရၾကတာက ဖူးစာပါလို႕ပဲ ကေလးမရဲ႕”

(ငါး)

သူတပါး (သို႕ေသာ္ တေလာကလံုးကိုကားမဟုတ္။ တေယာက္တည္းကိုသာ) ကို အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ မိမိ ကိုယ္ႏွင့္ထပ္တူခ်စ္မိ သြားျခင္းကို “အခ်စ္” ဟု ေခၚသည္ထင္ပါသည္။ ထိုအခါ မိမိ၏ခ်စ္သူကို အျခားသူ၊ အျခားပုဂၢိဳလ္တဦးဟု မထင္မွတ္မိေတာ့ပဲ မိမိကိုယ္တိုင္ (၏ အျခားခႏၶာ/ အျခားအစိတ္အပိုင္းတခု ) ဟုခံစား လာမိေလေတာ့သည္။ ဤစိတ္အေျခအေနသည္ သူေတာ္စင္မဟုတ္ေသာ သာမန္ပုထုဇာဥ္ပုဂၢိဳလ္တေယာက္ အဖို႕ အျခားတစိမ္း ပုဂၢိဳလ္တေယာက္အေပၚ ေမတၱာ၊ ဂရုဏာ၊ မုဒိတာ၊ ဥေပကၡာ အထားႏိုင္ဆံုး အေျခအေန၊ အတၱအမဲ့ဆံုး စိတ္အေျခအေနဟု ထင္ပါသည္။ ဤ မယံုၾကည္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ အတၱမဲ့သည့္အေျခအေန ကို ဦးညြတ္ဂုဏ္ျပဳလို၍ သူေတာ္စင္ မဟုတ္ေသာ က်ေနာ္က “အခ်စ္ကို ပဥၥမေျမာက္ ျဗဟၼာစိုရ္တရား” ဟု ေခၚလိုက္သည္ကို ဘဝနာတရား ရွဳပြားလွ်က္ ဘဝ သံသရာဝဲဩဂၾကီးမွ ရုန္းထြက္လြတ္ေျမာက္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစား ေနၾကကုန္ေသာ သူေတာ္စင္ပုဂၢိဳလ္အေပါင္းတို႕သည္ ခြင့္လႊတ္ေပးႏိုင္ ၾကပါေစသတည္း။ က်ေနာ္ကေတာ့ ဤလမ္းအတိုင္း လိုက္လွ်င္ နိဗၺာန္သို႕ အျမန္ဆံုးေရာက္မည္ဟု ရွင္ေတာ္ဗုဒၶ၏ တရားေတာ္ကို ယံုၾကည္လွ်က္ႏွင့္ပင္ ေရာက္ခ်ိန္ တန္ေတာ့ (The Law of Nature အရပင္) ေရာက္သြားလိမ့္မေပါ့ဟု မိုက္လံုးႀကီးေနမိသူ ျဖစ္ေလသည္။ ေစာေစာ သြားႏိုင္သူတို႕သြားၾကပါေလကုန္။ း)

………………………………………………………………………………………………………………………………………